دوره 35، شماره 4 - ( زمستان 1401 )
دوره35 شماره 4 صفحات 126-97 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Taherpor Kalantari H, Amiri Khaledi Y, Anvari Rostami A. A Model of Tax Compliance in Iran. JMDP 2023; 35 (4) :97-126
URL: http://jmdp.ir/article-1-4536-fa.html
URL: http://jmdp.ir/article-1-4536-fa.html
طاهرپورکلانتری حبیب‌اله، امیری خالدی یلدا، انواری رستمی علی‌اصغر. مدلی برای تمکین مالیاتی در ایران. فرایند مدیریت و توسعه. 1401; 35 (4) :97-126
1- گروه مدیریت دولتی، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌‌ریزی، تهران، ایران ، h.taherpour@imps.ac.ir
2- دانشکده مدیریت، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌‌ریزی، تهران، ایران.
3- مرکز مطالعات مدیریت و توسعه فناوری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2- دانشکده مدیریت، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌‌ریزی، تهران، ایران.
3- مرکز مطالعات مدیریت و توسعه فناوری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده: (820 مشاهده)
هدف: این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل موثر بر رفتار تمکین مالیاتی مودیان و میزان اثرگذاری عوامل شناساییشده بر تمکین مالیاتی با رویکرد داوطلبانه است.
طرح پژوهش/ روششناسی/ رویکرد: جامعه آماری کلیه مودیان مالیاتی و صاحبان مشاغل در شهر تهران است. نمونهای شامل ۱۵۱ نفر از مودیان مالیاتی (حقیقی) و صاحبان مشاغل انتخاب شده و با پرسشنامه اطلاعات لازم از آنها اخذ شده است. برای انجام این پژوهش از روش نمونهگیری در دسترس استفاده شده است. نوع پژوهش بر اساس هدف کاربردی است و روش آن بر اساس نحوۀ گردآوری داده‌ها توصیفی است. به منظور تحلیل آماری و برای نیل به هدف یکم پژوهش (شناسایی عوامل موثر بر تمکین مالیاتی داوطلبانه) از روش تحلیل عاملی اکتشافی (کاهش ابعاد) استفاده شده است. برای نیل به هدف دوم پژوهش (تعیین میزان تاثیر عوامل شناساییشده بر تمکین مالیاتی) از رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است.
یافتهها: با انجام تحلیل عاملی اکتشافی هشت عامل موثر بر تمکین داوطلبانه مالیاتی شناسایی شدند. عوامل بهترتیب عبارتاند از: نگرش به کیفیت خدمات سازمان مالیاتی، مشروعیت، اعتلای عدالت، پیچیدگی، توجه به اخلاق، دانش و اطلاعات مالیاتی، عزم جمعی برای پرداخت مالیات، و ترس و نوعدوستی. با توجه به نتایج رگرسیون چندمتغیره عوامل نگرش به کیفیت خدمات سازمان مالیاتی، اعتلای عدالت، پیچیدگی، توجه به اخلاق، و ترس و نوعدوستی بر مولفه تمکین مالیاتی تاثیر معناداری دارند.
ارزش/ اصالت پژوهش: دریافت داوطلبانه مالیات یکی از اهداف دولتها بوده است. اگر دولتی موفق به دریافت مالیات به صورت داوطلبانه از مردم شود، این امر بر اعتماد اجتماعی و سرمایه اجتماعی تاثیر مثبتی دارد و هم از آنجا که باعث میشود منابع دولت برای عملیات مالیاتستانی به هدر نرود، باعث افزایش کارایی دولت خواهد بود. شناسایی و بررسی این عوامل میتواند برای خطمشیگذاران دارای پیامهای مفیدی باشد تا به فراهمآوری امکانات لازم برای ارتقای تمکین مالیاتی داوطلبانه بینجامد.
طرح پژوهش/ روششناسی/ رویکرد: جامعه آماری کلیه مودیان مالیاتی و صاحبان مشاغل در شهر تهران است. نمونهای شامل ۱۵۱ نفر از مودیان مالیاتی (حقیقی) و صاحبان مشاغل انتخاب شده و با پرسشنامه اطلاعات لازم از آنها اخذ شده است. برای انجام این پژوهش از روش نمونهگیری در دسترس استفاده شده است. نوع پژوهش بر اساس هدف کاربردی است و روش آن بر اساس نحوۀ گردآوری داده‌ها توصیفی است. به منظور تحلیل آماری و برای نیل به هدف یکم پژوهش (شناسایی عوامل موثر بر تمکین مالیاتی داوطلبانه) از روش تحلیل عاملی اکتشافی (کاهش ابعاد) استفاده شده است. برای نیل به هدف دوم پژوهش (تعیین میزان تاثیر عوامل شناساییشده بر تمکین مالیاتی) از رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است.
یافتهها: با انجام تحلیل عاملی اکتشافی هشت عامل موثر بر تمکین داوطلبانه مالیاتی شناسایی شدند. عوامل بهترتیب عبارتاند از: نگرش به کیفیت خدمات سازمان مالیاتی، مشروعیت، اعتلای عدالت، پیچیدگی، توجه به اخلاق، دانش و اطلاعات مالیاتی، عزم جمعی برای پرداخت مالیات، و ترس و نوعدوستی. با توجه به نتایج رگرسیون چندمتغیره عوامل نگرش به کیفیت خدمات سازمان مالیاتی، اعتلای عدالت، پیچیدگی، توجه به اخلاق، و ترس و نوعدوستی بر مولفه تمکین مالیاتی تاثیر معناداری دارند.
ارزش/ اصالت پژوهش: دریافت داوطلبانه مالیات یکی از اهداف دولتها بوده است. اگر دولتی موفق به دریافت مالیات به صورت داوطلبانه از مردم شود، این امر بر اعتماد اجتماعی و سرمایه اجتماعی تاثیر مثبتی دارد و هم از آنجا که باعث میشود منابع دولت برای عملیات مالیاتستانی به هدر نرود، باعث افزایش کارایی دولت خواهد بود. شناسایی و بررسی این عوامل میتواند برای خطمشیگذاران دارای پیامهای مفیدی باشد تا به فراهمآوری امکانات لازم برای ارتقای تمکین مالیاتی داوطلبانه بینجامد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1401/6/30 | پذیرش: 1401/10/17 | انتشار الکترونیک: 1402/5/4
دریافت: 1401/6/30 | پذیرش: 1401/10/17 | انتشار الکترونیک: 1402/5/4
فهرست منابع
1. Abdi, M., & Rezaei, E. (2015). The Cost-Benefit Analysis of Tax Incentives in Iranian Economy in Selected Industries. Journal of Tax Research, 23(27), 9-33. [In Farsi] [http://taxjournal.ir/article-1-707-fa.html]
2. Ahmadi, A., Golabchi, M., & Yousefi, S. (2018). Complexity Factors Highlighting in PMBOK-Based Project Time Management. Iranian Dam and Hydroelectric Powerplant, 5(18), 67-78. [In Farsi] [http://journal.hydropower.org.ir/article-1-312-fa.html]
3. Ake, C. (1974). Modernization and Political Instability: A Theoretical Exploration. World Politics, 26(4), 576-591. [DOI:10.2307/2010102]
4. Alm, J. (2019). What Motivates Tax Compliance? Journal of Economic Surveys, 33(2), 353-388. [DOI:10.1111/joes.12272]
5. Alm, J., McClelland, G. H., & Schulze, W. D. (1999). Changing the Social Norm of Tax Compliance by Voting. Kyklos, 52(2), 141-171. [DOI:10.1111/j.1467-6435.1999.tb01440.x]
6. Arabmazar, A., Golmohammadi, M., & Bagheri, B. (2012). The Compliance Level: The Most Important Index towards an Effective and Desirable Tax System. Journal of Tax Research, 19(12), 27-70. [In Farsi] [http://taxjournal.ir/article-1-75-fa.html]
7. Batrancea, L. M., Nichita, A., De Agostini, R., Batista Narcizo, F., Forte, D., de Paiva Neves Mamede, S., . . . Pántya, J. (2022). A Self-Employed Taxpayer Experimental Study on Trust, Power, and Tax Compliance in Eleven Countries. Financial Innovation, 8(1), 96. [DOI:10.1186/s40854-022-00404-y]
8. Blaufus, K., Hundsdoerfer, J., Jacob, M., & Sünwoldt, M. (2016). Does Legality Matter? The Case of Tax Avoidance and Evasion. Journal of Economic Behavior & Organization, 127(1), 182-206. [DOI:10.1016/j.jebo.2016.04.002]
9. Chooi, A. (2020). Improving Tax Compliance: Establishing a Risk Management Framework. Governance Briefs. [DOI:10.22617/BRF200038]
10. Cummings, R. G., Martinez-Vazquez, J., McKee, M., & Torgler, B. (2005). Effects of Tax Morale on Tax Compliance: Experimental and Survey Evidence. Center for Research in Economics, Management and the Arts (CREMA), Working Paper No. 2005-29. [DOI:10.2139/ssrn.661921]
11. Damayanti, T. W., Subekti, I., & Baridwan, Z. (2015). Trust and Uncertainty Orientation: An Efforts to Create Tax Compliance in Social Psychology Framework. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 211(1), 938-944. [DOI:10.1016/j.sbspro.2015.11.124]
12. Devos, K. (2013). Factors Influencing Individual Taxpayer Compliance Behaviour: Springer Science & Business Media. [DOI:10.1007/978-94-007-7476-6]
13. Fochmann, M., & Kroll, E. B. (2016). The Effects of Rewards on Tax Compliance Decisions. Journal of Economic Psychology, 52(1), 38-55. [DOI:10.1016/j.joep.2015.09.009]
14. Gangl, K., Torgler, B., & Kirchler, E. (2016). Patriotism's Impact on Cooperation with the State: An Experimental Study on Tax Compliance. Political Psychology, 37(6), 867-881. [DOI:10.1111/pops.12294] [PMID] [PMCID]
15. Harati, A., Hosseinpoor, D., & Kameli, M. j. (2021). Applying a Development Framework and Institutional Analysis for Tax Policy Making in Iran. Management and Development Process, 34(1), 57-88. [In Farsi] [http://jmdp.ir/article-1-3943-fa.html] [DOI:10.52547/jmdp.34.1.57]
16. Hofmann, E., Gangl, K., Kirchler, E., & Stark, J. (2014). Enhancing Tax Compliance through Coercive and Legitimate Power of Tax Authorities by Concurrently Diminishing or Facilitating Trust in Tax Authorities. Law & Policy, 36(3), 290-313. [DOI:10.1111/lapo.12021] [PMID] [PMCID]
17. Jimenez, P., & Iyer, G. S. (2016). Tax Compliance in a Social Setting: The Influence of Social Norms, Trust in Government, and Perceived Fairness on Taxpayer Compliance. Advances in Accounting, 34(1), 17-26. [DOI:10.1016/j.adiac.2016.07.001]
18. Kirchler, E. (2007). The Economic Psychology of Tax Behaviour: Cambridge University Press. [DOI:10.1017/CBO9780511628238]
19. Kirchler, E., & Wahl, I. (2010). Tax Compliance Inventory TAX-I: Designing an Inventory for Surveys of Tax Compliance. Journal of Economic Psychology, 31(3), 331-346. [DOI:10.1016/j.joep.2010.01.002] [PMID] [PMCID]
20. Kirchler, E., Kogler, C., & Muehlbacher, S. (2014). Cooperative Tax Compliance: From Deterrence to Deference. Current Directions in Psychological Science, 23(2), 87-92. [DOI:10.1177/0963721413516975]
21. Kuchumova, Y. P. (2017). The Optimal Deterrence of Tax Evasion: The Trade-Off between Information Reporting and Audits. Journal of Public Economics, 145(1), 162-180. [DOI:10.1016/j.jpubeco.2016.11.007]
22. Letki, N. (2006). Investigating the Roots of Civic Morality: Trust, Social Capital, and Institutional Performance. Political Behavior, 28(1), 305-325. [DOI:10.1007/s11109-006-9013-6]
23. Molaeipoor, M. (2015). Tax Compliance in Economic Development Programs in Iran. Quarterly Journal of Economic Research and Policies, 22(72), 173-196. [In Farsi] [http://qjerp.ir/article-1-892-fa.html]
24. Naeem, A., & Gulzar, S. (2021). Voluntary Tax Compliance Behavior of Individual Taxpayers in Pakistan. Financial Innovation, 7(1), 1-23. [DOI:10.1186/s40854-021-00234-4]
25. Needler, M. C. (1968). Political Development in Latin America: Instability, Violence, and Evolutionary Change: Random House.
26. Ojaghloo, K., Behravan, H., & Noghani, M. (2017). Semantic Reconstruction of the Tax Act with the Grounded Theory Method (A Case Study on Value Added Tax Payers in Zanjan City). Quarterly of Social Studies and Research in Iran, 5(4), 575-592. [In Farsi] [https://jisr.ut.ac.ir/article_60890.html?lang=en]
27. Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. (1985). A Conceptual Model of Service Quality and Its Implications for Future Research. Journal of Marketing, 49(4), 41-50. [DOI:10.1177/002224298504900403]
28. Rahmatollahi, H., Habibnezhad, S. A., & Izadi, S. (2020). The Desirable Tax Compliance Model in Iran: Combined Model. Journal of Tax Research, 28(45), 155-181. [In Farsi] [http://taxjournal.ir/article-1-1823-fa.html] [DOI:10.29252/taxjournal.28.45.155]
29. Ramshini, M., Jamshidi, N., & Asadi, G. H. (2016). The New Approach to Tax Compliance, Providing a New Framework. Journal of Tax Research, 24(31), 11-30. [In Farsi] [http://taxjournal.ir/article-1-979-fa.html]
30. Ritsatos, T. (2014). Tax Evasion and Compliance; from the Neo Classical Paradigm to Behavioural Economics, A Review. Journal of Accounting & Organizational Change, 10(2), 244-262. [DOI:10.1108/JAOC-07-2012-0059]
31. Robbins, S. P. (2002). Organizational Behaviour: Prenhall.
32. Sameti, M., Tayyebi, K., & Heydari, S. (2008). The Effect of Government Revenues Growth on Inflation and Real Economic Growth in Iran (1959-2007). Journal of Tax Research, 16(2), 176-193. [In Farsi] [http://taxjournal.ir/article-1-165-fa.html]
33. Savitri, E. (2015). The Effect of Tax Socialization, Tax Knowledge, Expediency of Tax ID Number and Service Quality on Taxpayers Compliance with Taxpayers Awareness as Mediating Variables. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 211(1), 163-169. [DOI:10.1016/j.sbspro.2015.11.024]
34. Taliercio Jr, R. R. (2004). Administrative Reform as Credible Commitment: The Impact of Autonomy on Revenue Authority Performance in Latin America. World Development, 32(2), 213-232. [DOI:10.1016/j.worlddev.2003.08.008]
35. Tanzi, V., & Shome, P. (1993). A Primer on Tax Evasion. Staff Papers, 40(4), 807-828. [DOI:10.2307/3867611]
36. Torgler, B. (2007). Tax Compliance and Tax Morale: A Theoretical and Empirical Analysis: Edward Elgar Publishing. [DOI:10.4337/9781847207203] [PMID]
37. Wahl, I., Kastlunger, B., & Kirchler, E. (2010). Trust in Authorities and Power to Enforce Tax Compliance: An Empirical Analysis of the "Slippery Slope Framework". Law & Policy, 32(4), 383-406. [DOI:10.1111/j.1467-9930.2010.00327.x]
38. خسروی، غلامرضا (1380). مشروعیت سیاسی. نشریه بازتاب اندیشه، 1(24)، 50- 48.
39. عرب مازار، علیاکبر (۱۳۸3). در اندیشه نظام مطلوب مالیاتی. نشریه مجلس و راهبرد، ۴۵(۱)، 56- 27.
40. کوهن، کارل (1374). دموکراسی. ترجمۀ فریبرز مجیدی، انتشارات خوارزمی.
41. گیلک حکیم‌آبادی، محمدتقی (۱۳۸۳). درسهایی از روند اصلاحات مالیاتی در جهان: مطالعه موردی ایران. نشریه پژوهش‌نامه اقتصاد کلان، 4(13)، 158- 129.
42. ناظمی، شمس‌الدین، و برجعلی لو، شهلا (۱۳۹۱). تبیین رابطۀ ابعاد عدالت سازمانی و جنبه‌های گوناگون رضایت از جبران خدمات. نشریه پژوهش‌نامه مدیریت اجرایی، 4(7)، 178-159.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution 4.0 International License قابل بازنشر است. |
- کاربران حاضر در وبگاه: 1 کاربر;
- میهمانان در حال بازدید: 87 کاربر;
- تمام بازدید‌ها: 20380823 بازدید;
- بازدید 24 ساعت قبل: 3219 بازدید
