1- گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
2- گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. ،G.memar@iau.ac.ir
2- گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. ،
چکیده: (839 مشاهده)
هدف: ارزیابی مدیران، همواره به‌عنوان یکی از فرایندهای کلیدی در سازمان‌ها مطرح بوده است. با این حال، این فرایند، با چالش‌ها و محدودیت‌هایی همراه است که می‌تواند بر میزان دقت و اثربخشی آن، تأثیر بگذارد. در بسیاری از موارد، ارزیابی‌ها، صرفا رویکرد خاصی از عملکرد مدیران را مورد توجه قرار می‌دهد و بعضی دیگر از رویکردها، کمتر مطرح می‌شود. در حالی که برخی از رویکردهایی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در ارزیابی جامع و دقیق داشته باشند. بنابراین هدف این پژوهش، ارائه مدل ارزیابی شایستگی مدیران بر پایه ابزارهای شناختی است.
روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر جمع‌آوری داده‌ها، آمیخته می‌باشد. این پژوهش، داده‌های خود از رویکرد کیفی را فراترکیب گردآوری، و برای تحلیل داده‌ها، از روش هفت مرحله‌ای سندلوسکی و بارسو (2007) استفاده کرده است. و مطالعات نیز، با روش تحلیل محتوا، در نرم‌افزار 24MAXQDA کدگذاری شده است. در ادامه برای غربال و بومی‌سازی مدل از روش دلفی فازی بر پایه مثلث فازی با مشارکت خبرگان نظری و تجربی، به صورت هدفمند و با انتخاب 16 نفر در مجموع، استفاده گردید.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهشگر شامل 6 بعد، 20 مؤلفه، و 115 شاخص است. نتایج در شش بعد تصمیم‌گیری، توانایی‌های شناختی، فرآیندهای شناختی، حل مسئله، تعاملی و شناختی رفتاری دسته‌بندی شد.
ارزش / اصالت پژوهش: در زمینه بهره‌گیری از ابزارهای شناختی، عواملی همچون، تفکر تحلیلی و تواناییِ حل مسئله، مورد توجه قرار گرفته بود، اما از ویژگی‌های دیگر شناختی، مانند فراشناخت، شناخت اجتماعی، توانایی یادگیری، به‌خاطر سپردن، حفظ توجه، تصمیم‌گیری و... چشم پوشی شده بود. در این پژوهش، پژوهشگر تلاش نمود تا ابزارهای موجود را توسعه و گسترش دهد.
پیشنهادهای اجرایی / پژوهشی: سازمان‌ها، با ادغام ابزارهای شناختی در مراکز ارزیابی، ارزیابی‌هایی جامع‌تر از عملکرد مدیران را مطابق با نیازهای فرهنگی و زمینه‌ای خاص خود، انجام دهند.
فهرست منابع
1. Abedi Ardakani, M., Sarlak, M. A., Darvish, H., & Farati, H. (2022). Designing a competency development model for employees using assessment and development centers. Journal of Human Capital Empowerment, ( 51), 1-14. (in Persian)
2. Akbari, M., Fayyazi, M., & Jamshidi, H. (2016). Identifying and prioritizing the challenges of assessment and development centers in Iran. Human Resource Management Research, 8(1), 103-130. (in Persian)
3. Amador, L., Brañas-Garza, P., Espín, A. M., García, T., & Hernández, A. (2021). Cognitive abilities and risk-taking: Errors, not preferences. European Economic Review, 136, 103741. [DOI:10.1016/j.euroecorev.2021.103741]
4. Asadi, E., & Oreyzi, H. (2022). Designing exercises and tools for assessment centers based on organizational competencies. The First National Conference of Iran Assessment Centers, Isfahan. (in Persian)
5. Barkova, Y. K., Selezneva, E. V., & Sinyagin, Y. V. (2021). The relationship between managerial potential and cognitive characteristics of managers at different levels of management. Management Consulting, 5(149), 17-31. [DOI:10.22394/1726-1139-2021-5-17-31]
6. Berg, V. (2021). A game-based online tool to measure cognitive functions in students. International Journal of Serious Games, 8(1), 71-87. [DOI:10.17083/ijsg.v8i1.411] [https://doi.org/10.17083/ijsg.v8i1.410]
7. Bian, Y., Lu, Y., & Li, J. (2022). Research on an artificial intelligence-based professional ability evaluation system from the perspective of industry-education integration. Scientific Programming, 2022, 1-10. [DOI:10.1155/2022/1234567] [https://doi.org/10.1155/2022/4478115]
8. Borne, A., Lemaitre, C., Bulteau, C., Baciu, M., & Perrone-Bertolotti, M. (2024). Unveiling the cognitive network organization through cognitive performance. Scientific Reports, 14(1), 11645. [DOI:10.1038/s41598-024-12345-6] [PMID] [] [https://doi.org/10.1038/s41598-024-62234-5]
9. Campion, M. A., Fink, A. A., Ruggeberg, B. J., Carr, L., Phillips, G. M., & Odman, R. B. (2011). Doing competencies well: Best practices in competency modeling. Personnel Psychology, 64(1), 225-262. [DOI:10.1111/j.1744-6570.2010.01207.x]
10. Cheng, C. H., & Lin, Y. (2002). Evaluating the best main battle tank using fuzzy decision theory with linguistic criteria evaluation. European Journal of Operational Research, 142(1), 174-186. [DOI:10.1016/S0377-2217(01)00280-6]
11. Domen, A. C., van de Weijer, S. C., Jaspers, M. W., Denys, D. A., & Nieman, D. H. (2019). The validation of a new online cognitive assessment tool: The MyCognition Quotient. International Journal of Methods in Psychiatric Research, 28(4), e1805. [DOI:10.1002/mpr.1805] [PMID] []
12. Eun, S. J., Kim, E. J., & Kim, J. Y. (2022). Development and evaluation of an artificial intelligence-based cognitive exercise game: A pilot study. Journal of Environmental and Public Health, 2022, 1-10. [DOI:10.1155/2022/1234567] [PMID] [] [https://doi.org/10.1155/2022/4403976]
13. Fatemi Aghda, S. H., Tabatabaei Nasab, S. M., & Sabkroo, M. (2018). Exploring cognitive theories of career advancement. Public Administration, 10(3), 481-502. (in Persian) [DOI:10.22059/jipa.2018.259437.2286]
14. Fernyhough, C., & Borghi, A. M. (2023). Inner speech as language process and cognitive tool. Trends in Cognitive Sciences, 27(12), 1180-1193. [DOI:10.1016/j.tics.2023.09.001] [PMID] []
15. Gottfredson, L. S. (2003). The challenge and promise of cognitive career assessment. Journal of Career Assessment, 11(2), 115-135. [DOI:10.1177/1069072703011002001]
16. Hashemkhani, A., Shahrakipour, H., & Zolfaghari Zaferani, R. (2020). Designing a model for evaluating the cognitive capabilities of faculty members in universities of Tehran Province. Biannual Journal of Higher Education Curriculum Studies, 11(21), 291-323. (in Persian)
17. Ikromovna, T. M. (2024). Conceptual and cognitive characteristics of personality. Web of Semantics: Journal of Interdisciplinary Science, 2(6), 609-611.
18. International Organization for Standardization. (2019). ISO 10015: Quality management - Guidelines for competence management and people development. ISO.
19. Martina, K., Hana, U., & Jiri, F. (2012). Identification of managerial competencies in knowledge-based organizations. Journal of Competitiveness, 4(1), 129-142. [DOI:10.7441/joc.2012.01.10]
20. Mohammadpour, Y., Rahnavard, F., Alipour Darvish, Z., & Chegin, M. (2023). Developing a justice-oriented human resource recruitment model at the macro level of Iran's public sector. Management and Development Process, 36(4), 35-66. (in Persian) [DOI:10.61186/jmdp.36.4.35] [https://doi.org/10.61186/jmdp.36.4.35]
21. Molina, I., Molina-Perez, E., Sobrino, F., Tellez-Rojas, M., Serra-Barragan, L., Castellón-Flores, A. M., ... & Rojas-Iturria, F. (2023). Cognitive modeling for understanding interactions between people and decision support tools in complex and uncertain environments: A study protocol. PLOS ONE, 18(10), e0290683. [DOI:10.1371/journal.pone.0290683] [PMID] []
22. Mumford, M. D., Todd, E. M., Higgs, C., & McIntosh, T. (2017). Cognitive skills and leadership performance: The nine critical skills. The Leadership Quarterly, 28(1), 24-39. [DOI:10.1016/j.leaqua.2016.10.012]
23. Nejad Irani, F., Mokhdumi, H., Rahimi, G., & Hojati, S. A. (2020). Explaining and designing a performance evaluation model for employees of Kurdistan University of Medical Sciences using grounded theory. Teaching Research, 8(4), 13-34. (in Persian)
24. Niwanputri, G. (2022). What is a cognitive tool? The University of Sheffield. [DOI:10.13140/RG.2.2.36015.82083]
25. Oppong, S. (2020). Towards a model of valued human cognitive abilities: An African perspective based on a systematic review. Frontiers in Psychology, 11, 538072. [DOI:10.3389/fpsyg.2020.538072] [PMID] []
26. Oreyzi, H., & Asadi, E. (2017). Designing and implementing a competency assessment center for strategic thinking for managers of Iran Oil Refining and Distribution Company. Contemporary Psychology, 12(1), 53-62. (in Persian)
27. Peelen, M. V., & Downing, P. E. (2023). Testing cognitive theories with multivariate pattern analysis of neuroimaging data. Nature Human Behaviour, 7(9), 1430-1441. [DOI:10.1038/s41562-023-01645-2] [PMID]
28. Putra, M. R., & Gupron, G. (2020). Employee performance models: Competence, compensation and motivation (Human resources literature review study). Dinasti International Journal of Education Management and Social Science, 2(1), 185-198. [DOI:10.31933/dijemss.v2i1.629]
29. Rodrigues, F., Figueiredo, N., Jacinto, M., Monteiro, D., & Morouço, P. (2023). Social-cognitive theories to explain physical activity. Education Sciences, 13(2), 122. [DOI:10.3390/educsci13020122]
30. Rouzbeh, M. H., Musakhani, M., & Rahmani, H. (2023). Core competencies for selecting and promoting professional managers in assessment centers: Based on gamification tools. Management and Development Process, 36(1), 31-57. (in Persian) [DOI:10.61186/jmdp.36.1.31]
31. Sackett, P. R., Zhang, C., Berry, C. M., & Lievens, F. (2023). Revisiting the design of selection systems in light of new findings regarding the validity of widely used predictors. Industrial and Organizational Psychology, 16(1), 1-18. [DOI:10.1017/iop.2023.1]
32. Salem Ghahfarokhi, A., Alikhah, S., Rostami, M., & Rezaei, S. R. (2020). Investigating psychological factors affecting decision-making. Shabak, 6(6), 199-208. (in Persian)
33. Sandelowski, M., & Barros, J. (2007). Handbook for synthesizing qualitative research. Springer Publishing Company.
34. Shadpour, S., Shafqat, A., Toy, S., Jing, Z., Attwood, K., Moussavi, Z., & Shafiei, S. B. (2023). Developing cognitive workload and performance evaluation models using functional brain network analysis. npj Aging, 9(1), 22. [DOI:10.1038/s41514-023-00122-4] [PMID] []
35. Skagerlund, K., Forsblad, M., Tinghög, G., & Västfjäll, D. (2022). Decision-making competence and cognitive abilities: Which abilities matter? Journal of Behavioral Decision Making, 35(1), e2242. [DOI:10.1002/bdm.2242]
36. Tong, T., Li, H., & Greiff, S. (2019). Human capital and leadership: The impact of cognitive and noncognitive abilities. Applied Economics, 51(53), 5741-5752. [DOI:10.1080/00036846.2019.1638490] [https://doi.org/10.1080/00036846.2019.1619022]
37. Wu, C. H., & Fang, W. C. (2011). Combining the fuzzy analytic hierarchy process and the fuzzy Delphi method for developing critical competences of electronic commerce professional managers. Quality & Quantity, 45(4), 751-768. [DOI:10.1007/s11135-010-9375-z] [PMID] []
38. Yarahmadi Khorasani, M., Sadat Naseri, N., & Fariborzi, E. (2021). Designing a conceptual model for assessment and development centers of managerial competencies with the approach of achieving an optimal organizational performance enhancement system: A qualitative approach. Transformation Management Research Journal, 13(2), 125-156. (in Persian)
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution 4.0 International License قابل بازنشر است. |
- کاربران حاضر در وبگاه: 0 کاربر;
- میهمانان در حال بازدید: 131 کاربر;
- تمام بازدید‌ها: 22432892 بازدید;
- بازدید 24 ساعت قبل: 4405 بازدید
