در این مقاله پس از توضیح زمینه‌های گذار به دموکراسی در سطح جهان و عرضه برخی آمارها و اطلاعات در خصوص دموکراسی به عنوان پدیده‌ای جهانی، ماهیت نظام سیاسی در ایران و مراحل مختلفی که این نظام پس از پیروزی انقلاب پیموده است، اجمالاً بررسی می‌شود. موضوع اصلی بحث در این مقاله تحلیلی شرایط امتناع‌گذار در ایران است که در پرتو برخی مطالعات نظری اخیر درخصوص تأثیر صورتبندی نخبگان حاکم در گذار به دموکراسی، صورت گرفته است.