1- دانشگاه لرستان ، aliasghar.abdeshahi@gmail.com
2- سازمان تامین اجتماعی
چکیده: (13 مشاهده)
هدف: این پژوهش به بررسی اثرات غیرخطی سه شاخص نهادی–توسعهای شامل توسعه دولت الکترونیک، توسعه انسانی و اثربخشی حکمرانی بر تولید ناخالص داخلی ایران طی سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴ میپردازد. هدف اصلی، شناسایی نه تنها آثار منفرد این شاخصها بلکه ترکیبهای بهینه آنها برای ارتقای رشد پایدار اقتصادی است.
روششناسی/رویکرد: پژوهش حاضر کمّی و کاربردی بوده و بر دادههای ثانویه جهانی استوار است. برای تحلیل روابط خطی، درجه دوم و تعاملی میان متغیرها، از روش سطح پاسخ استفاده شد. این رویکرد امکان مدلسازی معادلات درجه دوم و شناسایی نقاط بهینه سیاستی را فراهم میسازد؛ امری که مدلهای اقتصادسنجی خطی رایج کمتر قادر به تبیین آن هستند.
یافتهها: نتایج نشان داد توسعه دولت الکترونیک بیشترین و قویترین اثر مثبت را بر رشد تولید ناخالص داخلی دارد و نقش محوری ایفا میکند. اثربخشی حکمرانی نیز رابطهای مثبت و فزاینده با تولید ناخالص داخلی دارد و ارتقای کیفیت نهادی، رشد اقتصادی را تقویت میکند. در مقابل، توسعه انسانی در سطوح پایین اثر مثبت دارد اما با عبور از یک آستانه مشخص، با بازدهی کاهشی روبهرو میشود که بیانگر پدیده «اشباع بازدهی» است.
ارزش/اصالت پژوهش: این مطالعه برای نخستین بار در ایران با بهرهگیری از روش سطح پاسخ به مدلسازی اثرات غیرخطی نهادی پرداخته و الگویی نوآورانه برای تحلیل سیاستهای اقتصادی ارائه میدهد.
پیشنهادها: یافتهها بر ضرورت تقویت دولت الکترونیک و بهبود حکمرانی تأکید دارند. همچنین توصیه میشود برنامههای توسعه انسانی با توجه به بازدهی حاشیهای طراحی و اجرا شوند تا بهرهوری بلندمدت بهینه گردد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
حاکمیت دریافت: 1404/2/27 | پذیرش: 1404/7/6