این تحقیق برای شناخت سازه‌های سازمانی نظام بانکی کشور و تعیین نوع ساختار آن در حوزه پنج بانک تجارت، سپه، صادرات، ملت و ملی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق را این پنج بانک شکل می‌دهند که از نظر تعداد شعبه‌ها و کارکنان در شهریور 1380 حدود 80 درصد پوشش صفت مورد مطالعه در سطح کشور را دارا بوده‌اند. نوع تحقیق براساس هدف، توسعه‌ای؛ براساس روش، توصیفی علی- مقایسه‌ای و اقدام پژوهی است. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌هایی در زمینه مؤلفه‌های طراحی ساختار بانک در چارچوب ترجیحات کارکنان و مشخصه کنونی بانک از زاویه ارگانیکی و مکانیکی استفاده شد. در تجزیه و تحلیل داده‌ها و تحلیل یافته‌ها از شاخصه‌های توزیع حد متوسط‌ها و پراکندگی، بهنجارسازی مولفه‌ها و نیز آزمون ناپارامتری فریدمن برای تعیین پذیرش یا رد تفاوت میزان سازه‌های موجود در ساختار کنونی نظام بانکی استفاده شد. براساس یافته‌های تحقیق، بانک تجارت با 62/37 واحد بالاترین سطح ترجیحات کارکنان در کار را داشته که این اندازه در دامنه ساختار ارگانیکی جای می‌گیرد و بانک صادرات با سطح ترجیحات 96/22 از سطح ساختار مکانیکی فاصله بیشتری داشته و نسبت به سایر بانک‌ها از سطح ارگانیکی بالاتری بهره‌مند است. در حالی که هر پنج بانک دامنه مشخصه ساختاری آنها بین 86/32 و 3/20 است که نشانگر وضعیت تلفیقی بر حسب نوع کار از هر دو نظام مکانیکی و ارگانیکی است.